Opłacanie składki zdrowotnej jest obowiązkowe. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. W niektórych przypadkach składki zdrowotnej opłacać nie trzeba.

• składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe,wypadkowe)
• składki na Fundusz Pracy oraz
• składka zdrowotna.

Wiedza na temat możliwości uniknięcia lub obniżenia dwóch pierwszych rodzajów składek (ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy) jest dość powszechna. Składek tych nie płacimy w przypadku zbiegu tytułów ubezpieczeń (np. z umową o pracę). Składki w obniżonej wysokości płacą natomiast początkujący przedsiębiorcy, którzy działalność gospodarczą prowadzą krócej niż 2 lata.

W obu wymienionych powyżej przypadkach nie możemy jednak uniknąć płacenia składki zdrowotnej. Ten składnik daniny na rzecz ZUS jest obowiązkowy a przedsiębiorca nie ma nawet możliwości jego obniżenia.

Wysokość składki zdrowotnej jest stała i jednakowa dla wszystkich przedsiębiorców. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Wysokość składki zdrowotnej stanowi 9% tak ustalonej podstawy.

Istnieją jednak grupy osób, które nie mają obowiązku opłacania składki zdrowotnej.

Emeryt i rencista

Pierwszą grupą osób zwolnionych z opłacania składki zdrowotnej są osoby prowadzące działalność gospodarczą (oraz osoby z nimi współpracujące), które mają ustalone prawo do emerytury lub renty. Osoby takie muszą jednak spełniać dwa dodatkowe warunki, tj.:

• Świadczenie emerytalne lub rentowe nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz
• Miesięczny przychód z działalności gospodarczej nie przekracza 50% kwoty emerytury minimalnej lub podatek dochodowy rozliczany jest w formie karty podatkowej.

Co istotne, oba wymienione wyżej warunki muszą być spełnione jednocześnie.

Składki zdrowotnej nie zapłaci zatem emeryt, który otrzymuje niską emeryturę a miesięczny przychód z jego działalności nie przekracza połowy najniższej emerytury, jak również emeryt z niskim świadczeniem rozliczający dochody firmy w formie karty podatkowej.

Przykład

Pan Jerzy w 2014 r. pobierał emeryturę w wysokości 1400 zł. Jednocześnie przez cały rok 2014 prowadził działalność gospodarczą rozliczaną na zasadach ogólnych. We wrześniu przychody firmy wyniosły 1000 zł, natomiast w październiku przychód wyniósł tylko 400 zł. Czy Pan Jerzy będzie miał obowiązek opłacenia składki zdrowotnej?

Kwota minimalnego wynagrodzenia w 2014 r. wynosiła 1680 zł (zobacz pełne dane).

Pan Jerzy spełnia zatem pierwszy warunek zwolnienia, gdyż jego emerytura w wysokości 1400 zł była niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Połowę tej kwoty stanowi wartość 422,23 zł.

U Pana Jerzego, kwota przychodu za wrzesień (1000 zł) jest zatem wyższa od połowy emerytury minimalnej (422,23 zł). W związku z tym, drugi warunek nie został spełniony. Panu Jerzemu nie będzie zatem przysługiwać zwolnienie ze składki zdrowotnej w miesiącu wrześniu.

W październiku jednak kwota osiągniętego przychodu (400 zł) była niższa od kwoty połowy emerytury minimalnej (422,23 zł). Dlatego w tym miesiącu Pan Jerzy nie będzie miał obowiązku opłacenia składki zdrowotnej.

Warto zauważyć, że zwolnienie z opłacenia składki zdrowotnej przysługiwało by Panu Jerzemu w każdym z miesięcy, gdyby rozliczał się w formie karty podatkowej. W takim przypadku wysokość przychodów nie miałaby żadnego znaczenia.

Osoby niepełnosprawne

Składki zdrowotnej nie muszą również płacić osoby prowadzące działalność gospodarczą (oraz osoby z nimi współpracujące), które posiadają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Jednak i w tym przypadku musi być spełniony dodatkowy warunek. Składki zdrowotnej nie zapłacą bowiem jedynie te osoby, których miesięczny przychód z działalności gospodarczej nie przekracza 50% kwoty emerytury minimalnej.  Połowę tej kwoty stanowi wartość 422,23 zł. Składki zdrowotnej nie zapłaci również osoba niepełnosprawna, która rozlicza się w formie karty podatkowej.

Co ważne, w przypadku obu opisanych powyżej grup (emeryci i renciści oraz osoby niepełnosprawne), brak obowiązku opłacania składki zdrowotnej nie powoduje utraty prawa do ubezpieczenia. Osoby te nadal podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu (choć nie płacą składki) i mogą cały czas korzystać z publicznych świadczeń zdrowotnych.

 Wspólnik spółki kapitałowej

Osoba będąca wspólnikiem spółki z o.o. lub spółki akcyjnej nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W celu uniknięcia opłacania składek, osoba prowadząca dotychczas jednoosobową działalność gospodarczą, może więc zmienić formę prowadzenia tej działalności.

W celu uniknięcia składek, należało by więc zarejestrować spółkę, której właścicielami będą co najmniej 2 osoby (mogą to być np. żona i mąż). Wówczas, obaj wspólnicy nie mają obowiązku odprowadzania żadnych składek do ZUS.

Należy jednak pamiętać, iż – w przeciwieństwie do dwóch poprzednich przypadków – wspólnik spółki kapitałowej nie opłacający składek, nie podlega ubezpieczeniom. W związku z tym osobie takiej nie przysługuje prawo do publicznych świadczeń zdrowotnych.

Rozwiązaniem tego problemu może być zapewnienie sobie ubezpieczenia z innego tytułu. Pełen zakres świadczeń zdrowotnych uzyskujemy bowiem np. poprzez zawarcie dodatkowej umowy zlecenia na dowolnie niską kwotę.

Innym sposobem na korzystanie z usług publicznej służby zdrowia jest dopisanie się do ubezpieczenia członka najbliższej rodziny. Przykładowo, żona pracująca na umowie o pracę i podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniom, może dopisać do swojego ubezpieczenia męża, który nie podlega ubezpieczeniom jako właściciel spółki z o.o. W takim przypadku oboje będą mogli korzystać z usług publicznej służby zdrowia na podstawie ubezpieczenia żony.

żródło: http://zus.pox.pl